Akademik Çalışmalar

Yeni Türk Şiirinde Destan; masallar yerine, destanlarla büyüyen bir milletin fertlerini, kimi zaman atalarının nal seslerini duymaya, kimi zaman gururlanmaya, övünmeye, kimi zaman da Türk toplumunun topyekün kültür iz ve kodlarını görmeye çağırıyor. Yeni Türk Edebiyatı sahasında, 1839-2000 yılları a..

Mevlana'nın tarihi bir kişiliğe sahip olmasının yanında Mevlevilik gibi etkisi oldukça büyük bir tarikatın şeyhi olması müritlerinin ona olan sevgi ve hayranlıkları sonucu hayatının kerametlere dayanan menkıbevi yanının ortaya çıkması, onun bir roman kahramanına dönüşmesini kolaylaştırdığı muhakkakt..

Kırım, tarih boyunca çeşitli milletlerin en önemli uğrak yerlerinden biri olmuştur. Öyle ki Kırım; İskitlerden Romalılara, Hazarlardan Selçuklulara ve Osmanlılardan Ruslara kadar bölgedeki hemen her devlet için sahip olunması gereken kıymetli bir hazine olma hüviyetini hiçbir zaman kaybetmemiştir. H..

Azerbaycan Türk toplumu üzerine yapılan çalışmaları sosyolojik bir temele oturtma çabasıdır. Sovyet idaresi döneminde, Azerbaycan tarihini doğru bir şekilde yazmak ve kimlik sorunları üzerine Sovyet ideolojisini önemsizleştiren bir söz söylemek imkânsızdı. Üstelik sosyoloji "burjuva bilimi olarak ho..

Eserlerini incelediğimiz İslam filozoflarına göre gerçek anlamda yetkin varlık Allah'tır. Allah hem gerçek yetkin ve hem de diğer varlıklara yetkinlik veren varlıktır. Diğer taraftan insan, canlılar içinde akıl ve düşünce sahibi bir varlık olarak, hem diğer varlıklara göre en yetkin ve hem de yetkin..

Malumdur ki, iktisadî olayları ve konuları anlamada tarih, sosyoloji, halk bilimi, antropoloji ve benzeri bilim dallarının önemli yeri vardır ve bu bilim dalları iktisadî gelişme ve kalkınma meselelerinin anlaşılmasında ilgililere yardımlar sunmaktadır. Çünkü iktisadî olaylar boşlukta değil, bir sos..

Bütün bilimlerin amacı, gözlenmiş olayları açıklayan bir teoriye ulaşmaktır.Bilimde bilgi denince bilim adamının kafasında uyanan kavram budur. Gözlenen olaylar, "nasıl oluyor da öyle oluyor?" sorusunu sorduran problemlerdir. Olaylar bizim dışımızdadır. Açıklayıcı teori ise bilim adamının zihninde k..

"Epey bir zamandır, kayda değer bir dikkatle iktisat bilgisinin doğasını araştıran Özgün Burak Kaymakçı, ilk esaslı eşik olan iktisat metodolojisinin sınırlarını tayin ettikten sonra, kaçınılmaz bir hedef arayışı içinde yüzünü tarihe çevirdi. İlk eşiği başarıyla atlamış ve verdiği eserle çalışmasını..

Duyduğum derin fikrî ve dinî kaygıyla yaptığım araştırmadan şu sonucu çıkardım: İnsan hürriyeti konusunda teolojik geleneğin dilini konuşan bir anlayış kaçınılmaz olarak topluma tahakküm eder. Özgürlüğü esaretin, demokrasiyi otoriter, totaliter sistemin diline çevirir. Baskıyı din adına meşrulaştırı..

Anadolu'daki işgal hareketlerine fiilen katılmayan Amerika Birleşik Devletleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun kaderini belirleyecek tüm uluslararası görüşmelerde yer almış bir ülkedir. Mondros Mütarekesi sonrasında İstanbul'a yerleşen Amerikan heyeti zaman zaman Anadolu'ya adamlarını göndererek savaşın ..

Tarihsel bir olgu olan Karadeniz Dünyası'nın ulusları, farklı renkler taşımasına rağmen ortak yapı taşlarına sahiptir. Gerçeklerin yok sayılıp, çarpıtılmasıyla inşa edilmiş açıklamaların yerine; Karadeniz Dünyası'nın tarihsel gerçeklerinden hareket ederek, günümüzde Karadeniz coğrafyasındaki halklar..

Avrupa'yla Asya arasında ulaşım ve iletişim hatlarının kesişme noktasın­da, jeopolitik, jeoekonomik ve askerî-jeostratejik açılardan büyük önemi haiz, zengin enerji rezervlerine sahip bulunan bir coğrafyada yer alması Azerbay­can'ın ulusal, bölgesel ve küresel ölçekli çıkarlarının ana istikamet ve m..

Güney Kafkasya, Hazar Denizi ve Karadeniz havzaları günümüzde yeryü­zünün en önemli jeopolitik, jeoekonomik ve askerî-jeostratejik mekânların­dan bir tanesi olarak kabul edilmektedir. Söz konusu bölge 20. yüzyıl sonundan itibaren yeryüzünün en büyük ve gelecek vaat eden enerji, ulaşım, iletişim proj..

Gelenekli Türk anlatılarının kökeni mitlere kadar uzanır. Mitolojik dönemde Türk halkı kâinatın, dünyanın, insanların, diğer varlıkların yaratılışı ve sonları hakkında duyduklarını, düşündüklerini, algıladıklarını, inandıklarını mitlerle (mitos) anlatmıştır. Anlatı (narration, tahkiye) geleneğinin b..

Mevlana, bugüne kadar hep geleneksel tasavvuf anlayışı ve Mevlevîliğin belirli bazı kuralları çerçevesinde ele alınmış, onun hep mutasavvıflığı ve özellikle şairliği işlenmiştir. Onun felsefi düşünce ve fikirler açısından gerekli karşılaştırmalar yapılarak, düşünce tarihindeki yeri işlenmemiştir. Bu..

Bu kitap yaşadığımız dünyaya itirazı olanlar için kaleme alındı. Bu kitap, okunması zor bir kitap. Yaşanan zaman ve dünyaya kafası bozuk olanlara zor şeyler anlatıyor. Kozmik, epistemik, paradigmatik ve irfanî konulara değiniyor. İnsanı, toplumu, devleti, dünyayı ve Türkiye'yi anlatıyor. Tarih felse..

Kırım Tatarları, Sovyet diktatörlüğünün gasp ettiği vatanlarına, bu insanlık düşmanı rejimin çöküşüyle yarım asır sonra dönebilmişlerken, şimdi de o rejimin territoryal nüfuz ve etki alanına vâris olma iştahıyla Karadeniz’in incisine pençesini geçiren yeni Rus emellerinin kurbanı olmuşlardır. Böylec..

Bu çalışmada, Şiîliğin İlhanlılar dönemindeki durumu İslam Mezhepleri Tarihi açısından incelenmiştir. Şiîlik İslam tarihinde görülen ilk mezheplerden biridir. İlhanlılar dönemi ise, Şiîliğin, tarihte Büveyhîlerden sonra ikinci kez siyasette aktif rol oynadığı bir dönemdir. İlhanlı sultanlarından Olc..

Antik bir mitolojik karakter olarak tarihle efsanenin bulanık bir eşikte birbiriyle kaynaşmasından çok önce yaratılan Tepegöz, Dede Korkut boyları içinde olağanüstü motiflerle süslü anlatıların en tanıdık ve İskoçya’dan Türkistan’a kadar geniş bir coğrafyada sözlü geleneğe ait pek çok varyantı bulun..

Türkistan, Türklerin ana coğrafyasıdır. Bizler ilim sahnesine o zaman çıktık. Türk-İslam dünyasında büyük isimler bırakan değerleri oradan yetiştirdik. Orası bizim için bir nevi ana kucağı gibiydi. Uzun yıllar ayrı düştük ama Türkistan, içimizde hep bir sevda olarak kalmıştı. Bugün coğrafî olarak ol..

“Bütün Türk edebiyatını terazinin bir gözüne, Dede Korkut'u öbür gözüne koysanız, yine Dede Korkut ağır basar.” Fuat Köprülü'nün bu sözü, mübalağalı olarak düşünülebilir. Ancak tüm Türk edebiyatında Türk'ün üzüntülerini, sevinçlerini, kızgınlıklarını, dünyayı algılama tarzını, kısacası zihniyetini b..

Vatanını kaybetmiş ve bir daha dönüp onu görememenin acısını derinden yaşamış biri olan Cengiz Dağcı, Türkçeyi kendine vatan bilmiş ve vatanı Kırım’ı yazdığı her cümleyle adeta coğrafyadan çıkartıp Türklük muhayyilesinin en pak yerine işlemiştir. Hakkında akademik yayınlar hazırlamış isimlerin makal..

Prof. Dr. Milay Köktürk’ün Eleştirel Yazılar serisinin üçüncü kitabı olan Eleştirel Yazılar-III Toplum ve Kültür, binlerce yıllık Türk kültürünün “yeni zamanlar”da yüzleştiği ciddi meseleler karşısında nasıl bir “hâl” aldığını değerlendiren yazılardan oluşuyor. Kültür felsefesi üzerine çok ciddi çal..

“Erdemli tabip, erdemlerinden birini kazanıp, diğerlerini kazanmamazlık etmemelidir. Zira erdemlerin hepsi doğru bir çizgi üzerinde dizilmiş gibidir. Tıp tahsil etmek isteyenin, evvela zaruri olarak felsefe öğrenmesi, sonra da tecrübe kazanarak bilgi ve becerilerini artırması ve nihayet filozof olma..

“Psikoloji biyolojik bir bilimdir; sosyal bilim değildir” diyen Yılmaz Özakpınar, buna rağmen insan ruhunun en karmaşık yönlerini ve insanın sosyal niteliğini psikolojinin konusuna katıyor. Yazar, şaşırtıcı görünen bu yaklaşımın gerekçelerini açıklıyor ve “bilim” olduğunu söyleyen her disiplinin, ke..

İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, İstanbul’un 1453’te fethiyle beraber Osmanlı’nın idarî sistemine dahil edildi ve Patrikhane’nin Osmanlı bünyesine girişi problemsiz şekilde gerçekleşti. Nitekim Katoliklerden yardım istenmesini teklif edenlere o devrin bir din adamının “Bizans’ta Katolik külahı gö..

Pontus meselesi, her ne kadar Osmanlı’nın son yıllarında ortaya çıkmış gibi görünse de, meselenin esası çok daha eskilere dayanmaktadır. Trabzon ve civarı bölgeler Pontus Rum Devleti’nin topraklarıydı. 1461’de ise Fatih Sultan Mehmet tarafından Osmanlı topraklarına katıldı. Ama o dönemde Osmanlı İmp..

Okurların dikkatine sunulan bu çalışmada, Güney Kafkasya, Hazar Deni­zi ve Karadeniz havzalarında bölgesel jeoekonomik ilişkiler sisteminin özel­likleri, Azerbaycan'ın bu sisteme katılışına ilişkin meseleler açıklığa kavuştu­rulmaktadır. Üçüncü Binyıl'da Avrupa ve dünya ülkelerinin enerji güvenliği­..

"D.Hausman'ın tabiriyle 'tam ve kesin olmayan(inexact), kendine özgü, ayrı (seperate) iktisat bilimi'ne, bilim felsefesinden hareketle metodolojik açıdan eleştirel bir yaklaşımla katkılar yapan makale, kitap ve tez çalışmalarında, son zamanlarda gerek Dünya gerekse Türk İktisat yazınında çarpıcı ve ..

Günümüzde Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemine ilişkin ilgi ve araştırmalar artmasına rağmen 1905 yılında Rusya'da meydana gelen olayların Sultan Abdülhamid Türkiye'sindeki sosyal, kültürel ve siyasî çerçevedeki yansımalarına ilişkin yeterli seviyede çalışma yapıldığı söylenemez. Hasip Saygılı'nın..

İnsanoğlunun bir arada yaşama tecrübesi, toplumsallaşma ve sosyalleşme süreçlerinin belirli kurallar çerçevesinde düzenlenmesini gerektirmiştir. Bu kurallar, yazılı hukuk kurallarından önce, gündelik hayatta işlerliği olan, bireyler arası sınırları ve toplumsal konuların çözümlerini belirleyen sözlü..

Tanin gazetesinde Osmanlı Devleti’nin iç ve dış politikası hakkında kaleme aldığı geniş yazı külliyatını iki cilt hâlinde neşrettiğimiz Babanzade İsmail Hakkı’nın bu yazı faaliyetine düşülmüş hacimli bir dipnot sayılabilecek Bir Pencere İki Manzara, son devrin önemli aydınlarından birinin gözünden i..

Osmanlı Devleti iç ve dış siyasetinde şer’i ve örfi hukuk sistemlerini bir arada kullanmış, bu her iki hukuk sistemini birbirlerini tamamlayan kurallar bütünü olarak değerlendirmişti. Özellikle klasik dönemde, gayrimüslimlerin idaresinde de temel referans İslam Hukuku olmuştu. İslam Hukuku çerçevesi..

Tarih düşüncesinin değişmesini izlemek, bir bakıma toplumsal değişimi izlemekle aynı anlama geliyor. Tarih karşısında takındığımız nihaî tavır, gerçekte hakikat duygusu karşısında almış olduğumuz tutumdan farklı olmadığı için felsefî bir boyut da taşımaktadır. Türklerin tarihî zaman içinde yapıp ett..

Endülüs'te Felsefe, Din ve Siyaset İlişkisi kitabında Mustafa Yıldız, felsefenin ve dinin birbirine karşı ko­numlarını siyasal hayat bağlamında tartışmaya açıyor. Kitapta; Endülüs'te şekillenen felsefe geleneğinde özellikle “Din ile felsefe arasın­daki çatışmanın kaynağı nedir? Dinî hükümlere göre b..

İsa Hebibbeyli’nin belirttiği gibi, “Dede Korkut Kitabı destanlarının poetik sistemi hakkında belirli değerlendirmeler yapılmış olsa bile bu destanın poetikası henüz sistematik ve bütüncül biçimde araştırılmamıştır.” Şüphesiz bunun için, Dede Korkut mitolojisini, içerdiği anlatıların biçim ve içerik..

Telman Nusretoğlu, 1828 yılında ikinci Rus-İran Savaşı akabinde imzalanan Türkmençay Antlaşması’ndan, 1905 Bakü Ortodoks Piskoposluğu’nun kurulduğu tarihe kadar olan dönemde, Rus Çarlığı’nın ve Rus Ortodoks Kilisesi’nin çeşitli yönetim birimleri, misyoner okulları ve cemiyetler vasıtasıyla Azerbayca..

Edebiyatımızın modern zamanlarda gelişen roman türü hakkında yazılmış güzel bir eserdir. Türk Romanı'nın doğuşundan başlayarak 1990'lı yılların başlarına kadar süregelen çizgi takip edilir. Eserde romanımız hakkında geniş malumat verildikten sonra iz bırakmış, edebiyat tarihimiz için ayrıcalıklı mev..

Selçuklu tarihçiliğinin akla gelen ilk isimlerinden biri olan Prof. Dr. İbrahim Kafesoğlu meslekî hayatının on beş yılını Selçuklu tarihine ve kalan yirmi beş yılını da Selçuklulardan önceki ve sonraki Türk tarihini Selçuklular üzerinden birbirine bağlayarak, Türk tarihinin kesintisiz bir süreklilik..

20. yüzyılın anlatısı sinemadır. Çok kısa bir zaman içinde hükmünü tüm kıtalara yaymış, anlatı türünün eski ve saygın ürünlerini bile kendisine ram etmiştir. İnsanın anlatıyı “görmek” iştiyakı, her direnci kırmış, “talep” kendisini herkese dayatmıştır. Üstelik bu süreçte başlangıçta salt eğlence ola..